محل زندگی حضرت مهدی ( عج) در دوران
محل زندگی حضرت مهدی ( عج) در دوران غیبت کبری
اصطلاحا غیبت کبرى به مدت زمان پنهان زیستى حضرت مهدى علیه السلام گفته مىشود که با وفات آخرین نایب خاص در سال 329 ق آغاز و همچنان ادامه دارد و تنها خداوند متعال است که پایان آن را مىداند .
این دوران ویژگیهاى خاصى دارد که آن را از دوران غیبت صغرى کاملا متمایز مىسازد . که از جمله آن ویژگیها کامل شدن غیبت آن حضرت است .
به همان اندازه که پنهانزیستى حضرت مهدى علیه السلام در این دوران به کمال مىرسد و نیابت و سفارت همانند دوران غیبت صغرى وجود ندارد، محل زندگى آن حضرت نیز نامشخصتر مىشود و در این دوران است که هرگز به طور قطع نمىتوان مشخص نمود آن حضرت در کجا زندگى مىکند .
البته روایات در اینباره به محلهاى مختلفى اشاره کردهاند که برخى از آنها از این قرارند:
الف) مدینه طیبه
همانطور که قبلا نیز اشاره شد برخى از روایات به صورت عام و بدون قید زمان غیبت صغرى، مدینه را به عنوان جایگاه آن حضرت در دوران غیبت مورد اشاره قرار دادهاند .
ب) ناحیه ذى طوى
ناحیه ذى طوى در یک فرسخى مکه و داخل حرم قرار دارد و از آنجا خانههاى مکه دیده مىشود . برخى از روایات آن محل را به عنوان جایگاه حضرت مهدى علیه السلام در دوران غیبت معین کردهاند .
امام باقر علیه السلام در اینباره فرمود:
«یکون لصاحب هذا الامر غیبة فى بعض هذه الشعاب واوما بیده الى ناحیة ذى طوى; (10) صاحب این امر را در برخى از این درهها غیبتى است و با دستخود به ناحیه ذى طوى - که نام کوهى است در اطراف مکه - اشاره نمود .»
در برخى دیگر از روایات نیز ذکر شده که حضرت مهدى علیه السلام قبل از ظهور در «ذى طوى» به سر مىبرد و آن گاه که اراده الهى بر ظهور آن حضرت تعلق گیرد از آنجا وارد مسجد الحرام مىشود .
امام باقر علیه السلام در اینباره فرمودهاند:
«ان القائم یهبط من ثنیة ذى طوى فى عدة اهل بدر ثلاثماة وثلاثة عشر رجلا حتى یسند ظهره الى الحجر الاسود ویهتز رایة الغالبة; (11) قائم علیه السلام در میان گروهى به شمار اهل بدر - سیصد و سیزده تن - از گردنه ذىطوى پایین مىآید تا آنکه شتخود را به حجرالاسود تکیه مىدهد و پرچم پیروز را به اهتزاز درمىآورد .»
ج) دشتها و بیابانها
از برخى روایات نیز استفاده مىشود که آن حضرت در طول غیبت کبرى محل خاصى ندارد و همواره در سفر به سر مىبرد .
از امام باقر علیه السلام نقل شده است که وقتى شباهتهاى حضرت مهدى علیه السلام به انبیا را بیان نمودند چنین فرمودند: «واما شبهه من عیسى فالسیاحة; (12) و اما شباهتحضرت مهدى علیه السلام به حضرت عیسى علیه السلام جهانگردى [و نداشتن مکانى خاص] است .»
همچنین چنانچه بپذیریم آنچه به نام شیخ مفید صادر شده، توقیع حضرت مهدى علیه السلام است، در آنجا نیز به نامعلوم بودن مکان حضرت مهدى علیه السلام اشاره شده است .
در آن نوشته چنین بیان شده است:
«وان کنا ثاوین بمکاننا النائى عن مساکن الظالمین حسب الذى اراناه الله لنا من الصلاح لشیعتنا المؤمنین فى ذلک ما دامت دولة الدنیا للفاسقین; (13) با اینکه ما بر اساس فرمان خداوند و صلاح واقعى ما و شیعیان مؤمنمان تا زمانى که حکومت در دنیا دراختیار ستمگران است در نقطهاى دور و پنهان از دیدهها به سر مىبریم .»
همچنین در پارهاى از ملاقاتهاى معتبر که در دوران غیبت کبرى نقل شده است، حضرت به این نکته اشاره فرمودهاند .
«على بن ابراهیم بن مهزیار» پس از نقل ملاقات خود با حضرت مهدى علیه السلام به نقل از ایشان چنین مىگوید: آن حضرت فرمود:
«یابن المازیار ابى ابو محمد عهد الى الا اجاور قوما غضب الله علیهم ... وامرنى الا اسکن من الجبال الا وعرها ولا من البلاد الا قفرها; (14) همانا پدرم ابومحمد با من عهد فرمود که در مجاورت قومى که خداوند بر آنان غضب کرده است قرار نگیرم ... و به من فرمود که در کوهها ساکن نشوم مگر قسمتهاى سخت و پنهان آن و در شهرها ساکن نشوم مگر شهرهاى متروکه و بىآب و علف .»
این نامعلوم بودن محل زندگى آن حضرت در دوران غیبت کبرى سبب شده تا عدهاى به گمانهزنیهایى بعضا سست و واهى بپردازند و به طرح محلهایى که اثبات آنها کارى بس مشکل است روى آورند .
افسانه جزیره خضرا یا مثلثبرمودا و مانند آن حکایتهایى است که در تاریخ پرفراز و فرود این اعتقاد رخ نموده است، ولى همواره روشنگران این مذهب حق مردم را از لغزش در این بیراههها برحذر داشته اند
پی نوشت ها :
1-غیبت نعمانی، ص181.
2-همان، ص315.
3- طبری، دلائل إلامامه، ص291
4-علامه محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج53، ص174
5-کتاب الغیبة، شیخ طوسی، ص263
(گروه مبلغان حضرت مهدی عج) 
محل زندگی حضرت مهدی ( عج) در دوران غیبت کبریاصطلاحا غیبت کبرى به مدت زمان پنهان زیستى حضرت مهدى علیه السلام گفته مىشود که با وفات آخرین نایب خاص در سال 329 ق آغاز و همچنان ادامه دارد و تنها خداوند متعال است که پایان آن را مىداند .
این دوران ویژگیهاى خاصى دارد که آن را از دوران غیبت صغرى کاملا متمایز مىسازد . که از جمله آن ویژگیها کامل شدن غیبت آن حضرت است .
به همان اندازه که پنهانزیستى حضرت مهدى علیه السلام در این دوران به کمال مىرسد و نیابت و سفارت همانند دوران غیبت صغرى وجود ندارد، محل زندگى آن حضرت نیز نامشخصتر مىشود و در این دوران است که هرگز به طور قطع نمىتوان مشخص نمود آن حضرت در کجا زندگى مىکند .
البته روایات در اینباره به محلهاى مختلفى اشاره کردهاند که برخى از آنها از این قرارند:
الف) مدینه طیبه
همانطور که قبلا نیز اشاره شد برخى از روایات به صورت عام و بدون قید زمان غیبت صغرى، مدینه را به عنوان جایگاه آن حضرت در دوران غیبت مورد اشاره قرار دادهاند .
ب) ناحیه ذى طوى
ناحیه ذى طوى در یک فرسخى مکه و داخل حرم قرار دارد و از آنجا خانههاى مکه دیده مىشود . برخى از روایات آن محل را به عنوان جایگاه حضرت مهدى علیه السلام در دوران غیبت معین کردهاند .
امام باقر علیه السلام در اینباره فرمود:
«یکون لصاحب هذا الامر غیبة فى بعض هذه الشعاب واوما بیده الى ناحیة ذى طوى; (10) صاحب این امر را در برخى از این درهها غیبتى است و با دستخود به ناحیه ذى طوى - که نام کوهى است در اطراف مکه - اشاره نمود .»
در برخى دیگر از روایات نیز ذکر شده که حضرت مهدى علیه السلام قبل از ظهور در «ذى طوى» به سر مىبرد و آن گاه که اراده الهى بر ظهور آن حضرت تعلق گیرد از آنجا وارد مسجد الحرام مىشود .
امام باقر علیه السلام در اینباره فرمودهاند:
«ان القائم یهبط من ثنیة ذى طوى فى عدة اهل بدر ثلاثماة وثلاثة عشر رجلا حتى یسند ظهره الى الحجر الاسود ویهتز رایة الغالبة; (11) قائم علیه السلام در میان گروهى به شمار اهل بدر - سیصد و سیزده تن - از گردنه ذىطوى پایین مىآید تا آنکه شتخود را به حجرالاسود تکیه مىدهد و پرچم پیروز را به اهتزاز درمىآورد .»
ج) دشتها و بیابانها
از برخى روایات نیز استفاده مىشود که آن حضرت در طول غیبت کبرى محل خاصى ندارد و همواره در سفر به سر مىبرد .
از امام باقر علیه السلام نقل شده است که وقتى شباهتهاى حضرت مهدى علیه السلام به انبیا را بیان نمودند چنین فرمودند: «واما شبهه من عیسى فالسیاحة; (12) و اما شباهتحضرت مهدى علیه السلام به حضرت عیسى علیه السلام جهانگردى [و نداشتن مکانى خاص] است .»
همچنین چنانچه بپذیریم آنچه به نام شیخ مفید صادر شده، توقیع حضرت مهدى علیه السلام است، در آنجا نیز به نامعلوم بودن مکان حضرت مهدى علیه السلام اشاره شده است .
در آن نوشته چنین بیان شده است:
«وان کنا ثاوین بمکاننا النائى عن مساکن الظالمین حسب الذى اراناه الله لنا من الصلاح لشیعتنا المؤمنین فى ذلک ما دامت دولة الدنیا للفاسقین; (13) با اینکه ما بر اساس فرمان خداوند و صلاح واقعى ما و شیعیان مؤمنمان تا زمانى که حکومت در دنیا دراختیار ستمگران است در نقطهاى دور و پنهان از دیدهها به سر مىبریم .»
همچنین در پارهاى از ملاقاتهاى معتبر که در دوران غیبت کبرى نقل شده است، حضرت به این نکته اشاره فرمودهاند .
«على بن ابراهیم بن مهزیار» پس از نقل ملاقات خود با حضرت مهدى علیه السلام به نقل از ایشان چنین مىگوید: آن حضرت فرمود:
«یابن المازیار ابى ابو محمد عهد الى الا اجاور قوما غضب الله علیهم ... وامرنى الا اسکن من الجبال الا وعرها ولا من البلاد الا قفرها; (14) همانا پدرم ابومحمد با من عهد فرمود که در مجاورت قومى که خداوند بر آنان غضب کرده است قرار نگیرم ... و به من فرمود که در کوهها ساکن نشوم مگر قسمتهاى سخت و پنهان آن و در شهرها ساکن نشوم مگر شهرهاى متروکه و بىآب و علف .»
این نامعلوم بودن محل زندگى آن حضرت در دوران غیبت کبرى سبب شده تا عدهاى به گمانهزنیهایى بعضا سست و واهى بپردازند و به طرح محلهایى که اثبات آنها کارى بس مشکل است روى آورند .
افسانه جزیره خضرا یا مثلثبرمودا و مانند آن حکایتهایى است که در تاریخ پرفراز و فرود این اعتقاد رخ نموده است، ولى همواره روشنگران این مذهب حق مردم را از لغزش در این بیراههها برحذر داشته اند
پی نوشت ها :
1-غیبت نعمانی، ص181.
2-همان، ص315.
3- طبری، دلائل إلامامه، ص291
4-علامه محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج53، ص174
5-کتاب الغیبة، شیخ طوسی، ص263
(گروه مبلغان حضرت مهدی عج) ارسال شده در
88/8/24:: 4:29 عصر
توسط رضا درخشانی دولت آباد
